Het Nederlands elftal komt vanavond in actie. Voor die tijd zijn er om 15.00 uur en 18.00 uur ook nog twee wedstrijden geweest op het EK-voetbal. Normaal gesproken zou je dan ook in de volste feestsfeer wakker moeten worden, maat niets is minder waar vandaag.
Nee, dit is geen ‘kijk mij eens zielig zijn terwijl iemand anders voor z’n leven vecht’ artikel. Ik probeer hier niets anders dan in woorden te brengen wat vele voetbalsupporters met mij zullen voelen na de gebeurtenissen van gisteravond. Voor hen die het – op de een of andere wonderlijke manier – niet meegekregen hebben: Christian Eriksen zakte tijdens de wedstrijd Denemarken – Finland in elkaar en moest ter plekke gereanimeerd worden. Een afschuwelijke gebeurtenis die in de derde wedstrijd van het toernooi meteen de feeststemming volledig doet omslaan.
Vanuit huis zit ik vol euforie in de thuis gecreëerde EK-kamer de wedstrijd te kijken. Anderhalfjaar kriebelt het al, en steeds moest ik langer wachten. Nu is het dan eindelijk zover. Als wannabe-Italiaan kon de eerste wedstrijd niet beter verlopen voor mij met een dikke overwinning van de Italianen. Als iemand die elke minuut van zo’n toernooi kijkt geniet ik ook van de underdogstrijd op zaterdagmiddag en de vikingstrijd daar achteraan. Het leven kan even niet mooier totdat… Daar struikelt Eriksen, een rare beweging. Spelers kijken verbaasd op, maar snel gaan alle alarmbellen af. Sommigen gebaren naar de medische staf dat ze snel moeten komen, anderen proberen Eriksen zelf te behandelen. Zo is het de geweldige captain van de Denen, Simon Kjaer, die nakijkt of hij zijn tong niet heeft ingeslikt, zorgt dat de Deense middenvelder in een stabiele zijligging ligt en de eerste aanstalten maakt tot reanimatie. Op live TV krijgen wij alles mee en kijken we vol spanning toe. We zien onder andere een close-up van het gezicht van een stuiptrekkende Christian Eriksen en we zien de paniek op ieders gezicht die er dichtbij staat. Het is nu al meer dan ik eigenlijk had willen zien.
Toch besluit de NOS uit te blijven zenden en zo zijn we getuige van een levenloos lichaam dat ter plekke gereanimeerd wordt. Een heftig beeld. De Deense spelers besluiten onder leiding van Schmeichel en Delaney een muur te vormen om hun grote vriend heen, zodat de camera’s en fans geen zicht meer hebben op de gebeurtenis. Een bijzonder goed bedacht initiatief op zo’n heftig moment. Alle lof naar deze spelers voor wie het respect bij elke kijker met 1000% gestegen is.
Het reanimeren duurt en het duurt. We zien de vriendin van Eriksen – en de moeder van zijn kinderen – huilend langs de kant van het veld staan. Schmeichel en Kjaer houden haar op afstand en proberen haar te steunen. Na iets meer dan tien minuten lijkt er iets van opluchting en wordt Christian Eriksen per brandcard afgevoerd. Pas op dit moment besluit de NOS terug te schakelen naar de studio.
Ik moet mijn complimenten uiten richting presentator Gert van ’t Hof van de NOS die de situatie heel goed oppakte en een heel sterk staaltje journalistiek neerzette op live TV. Vooral het aanvoelen wanneer een duidelijk aangeslagen Ibrahim Afellay wel en niet in het gesprek betrokken kan worden verdient wat mij betreft veel lof. Toch moet ik verder kritisch zijn op een zender waar ik doorgaans eigenlijk niet veel slechts over te zeggen heb.
De gebeurtenissen van gisteren hadden in mijn EK-kamer thuis veel impact op een stel volwassen mannen. Een verloofde eind twintiger was de rest van de avond niet meer dezelfde. Hij had een paar biertjes nodig om weer iets los te komen en zelfs toen ontbrak een groot gedeelte van de vreugde en energie die normaal wel aanwezig is. Zelf was ik ook in schok. Ik kijk normaal elke minuut van elke wedstrijd, maar ik was bijna bang om het voetbal weer aan te zetten. Vanochtend was mijn vreugde groot dat ik alleen had gedroomd over een stoeipartij met twee vrouwen om een doosje chocolaatjes, want ik was al bang dat de heftige beelden mij in mijn slaap weer zouden bezoeken.
Wij zijn gezonde, volwassen mannen. Hoeveel kinderen kijken er, zeker om 18.45 uur, wel niet naar zo’n wedstrijd? Hoeveel mensen die al mentale problemen hebben zaten deze wedstrijd te kijken? Als deze beelden op ons zulk effect hebben, wat doet het dan met hen? Daarom ben ik kritisch richting de NOS. Ja, het is live TV. Ja, het gebeurt ineens. Om die reden is het ook meer dan logisch dat je de beelden van een vallende en schuddende Eriksen toont, maar zodra blijkt dat het ernstig is, hoor je weg te schakelen. Laat de studio ons geïnformeerd houden. Waarom moeten wij blijven kijken naar een ogenschijnlijk dood lichaam dat gereanimeerd wordt? Waarom moeten wij de gruwelijke beelden blijven volgen? Dat de NOS pas na een kwartier weg schakelt is een kwalijke zaak. Niet te spreken over het blijven herhalen van deze beelden, zelfs nadat ze een tweet toonden van Nederlands elftal-speler Marten de Roon die vraagt om die beelden achterwegen te laten.
Nee, ik heb geen prettige avond meer gehad daarna. We zijn ontzettend blij dat Christian Eriksen het goed maakt, maar mijn gedachte blijft bij mijn meer gevoelige medemens dat heeft moeten omgaan met deze blunder van ons NOS.
Ook de volgende dag kost het mij moeite om me op te laden voor het voetbal en weer vind ik dat de NOS blundert. Dat ze het niet goed oppakken. Een update over de Deense middenvelder willen we allemaal graag, maar pep ons vervolgens op voor het programma en feest van vandaag. Helaas besluit de NOS anders en willen ze dezelfde discussie over het wel of niet uitspelen van de wedstrijd gisteren nog maar eens een aantal honderden keren herhalen. Onnodig.
Goed. Laten we het afsluiten. Dit keer voor eens en voor altijd. We blijven in gedachte bij Eriksen en zijn familie en steunen de Deense ploeg in de resterende wedstrijden. We zullen ooit erop terugkijken, maar niet nu. Nu geven we de grootste complimenten aan de medische staf die Eriksen gered heeft, aan de scheidsrechter voor het goede handelen en aan de heren Schmeichel, Delaney en – above all – Kjaer voor hun leiderschap op een ontzettend moeilijke moment.